Skopje heeft wat van Brussel: rommelig, ongrijpbaar, met verborgen hoekjes. Het eerste by night: cocktailbar (annex cinema) Kotur. Kotur is ondergebracht in een souterrain in één van de hoge appartementsblokken rondom een gure, donkere binnenplaats. Een binnenplaats die je met moeite zelf kan vinden; een Macedonische jonge vrouw - bij toeval ook op zoek naar deze plek ('heerlijke cocktails!') - toont ons, met behulp van haar mobiel, de weg.
"Ik geloof niet dat je hier een kalender op papier kan vinden", zegt Bojan, die op het houten vlondertje voor de deur een sigaret staat te roken. "Willen jullie het zaaltje zien?" De filmzaal ligt onder de bar, die je bereikt via een slingertrap. In een zaaltje niet groter dan een schoolklas staan tien rijen met stoelen, links het witte doek voor de film.
"Kijk..." Bojan toont me zijn mobiel. Ik zie een e-mail van Bojan naar Elena: 'Hallo Elena, Sakam Lena I Vladimir op woensdag 17/1 om 20u30.' "Een Macedonische film", zegt hij, "ondertiteld in het Engels."
Dankje, Bojan, woensdag komen we terug.
Ik vond geen filmkalender op de website van Kotur, niet op hun socialemediakanalen, niet in de bar zelf. Bojan toonde me een e-mail; van hem - aan een zekere Elena.
[Update: We kwamen terug, die woensdag 17/1, voor Lena & Vladimir, en het bleek een Noord-Macedonisch meesterwerk, een schitterend geacteerd, gitzwart sprookje. Tranen liepen over m'n wangen. Voelde me gebroken & kapot, alsof de regisseur de roze bril ('wat is Skopje toch gezellig & mooi') hardhandig van m'n neus had gerukt & had gezegd: 'Dit is Macedonië, verwend West-Europees nest. Dit.' "Het is wellicht een beetje overdreven", zei Tijn. "Een goeie kunstenaar vertelt een verhaal nooit zomaar", zei ik. Later spraken we een Noord-Macedonische journalist. "Helaas is niets wat je mij hier vertelt, overdreven", zei Xhabir Deralla in restaurant Brenda-Ashim]. Hij scrolde wat op z'n telefoon: "Vorig jaar zeven moorden in Macedonië... Zes daarvan: feminicide."
