"Mijn familie stelde het socialisme gelijk aan verloochening: het verloochenen van wie ze wilden zijn, van het recht om fouten te maken en ervan te leren, om de wereld op je eigen manier te verkennen.
Voor mij was het liberalisme gelijk aan verbroken beloftes, de afbraak van de solidariteit, het recht om privileges te erven, onrecht door de vingers te zien.
(...) Mijn leven is even ver verwijderd van de vrijheid als de wereld waaraan mijn ouders trachtten te ontkomen. Ze schieten op dat punt allebei tekort."
Een fragment uit het nawoord van Vrij. Opgroeien aan het eind van de geschiedenis van de schrijfster Lea Ypi, uit het Engels vertaald door Ruud Dorresteijn.
Ypi (1979) groeide op in communistisch Albanië. Na haar eindexamen ging ze in Rome studeren en keerde niet meer terug. Vandaag is ze hoogleraar politieke theorie aan de London School of Economics.
"Ypi koestert geen nostalgische herinneringen aan Hoxha’s Albanië, maar ze maakt duidelijk dat de vrijheid die bij de omwenteling was beloofd ook maar betrekkelijk is. Haar ouders hadden gehoopt dat het liberalisme hun een toekomst zou schenken die ze onder het communisme nooit hadden kunnen verwezenlijken. Toch heeft ook het liberalisme de belofte van een vrije wereld niet kunnen waarmaken. (...) Lea Ypi laat in deze bijzondere jeugdherinneringen zien dat vrijheid een gecompliceerder begrip is dan het op het eerste oog lijkt, zeker in een tijd waarin individuele vrijheid nog wel eens wordt verward met egoïsme en ongebreideld eigenbelang." (Bron: het literaire weblog TZUM https://bit.ly/39aAOE6)